Reşit Coşkun1, Aziz İnan Çelik2, Muharrem Said Coşgun1, Cihat Dündar3, Murat Türkoğlu3, Halis Süleyman4

1Department of Cardiology, Erzincan Binali Yıldırım University Faculty of Medicine, Erzincan, Türkiye
2Clinic of Cardiology, Gebze Fatih State Hospital, Kocaeli, Türkiye
3B’iota R&D Center, İstanbul, Türkiye
4Department of Pharmacology, Erzincan Binali Yıldırım University Faculty of Medicine, Erzincan, Türkiye

Anahtar Kelimeler: Doksorubisin; oksidatif stres; kardiyotoksisite; Phoenix Dactylifera L; sıçan

Özet

Giriş: Phoenix Dactylifera L (PDL), birçok besin kaynağı içeren biyoaktif moleküller yönünden zengin bir meyvedir. Doksorubisin özellikle solid kanser türlerinin tedavisinde yaygın olarak kullanılan bir ajandır. Bununla birlikte, kardiyotoksisite en çok sorun oluşturan yan etkilerinden biridir. Bu çalışma, doksorubisin kaynaklı kardiyotoksisiteye karşı PDL ekstraktının önleyici etkisini araştırmayı amaçladı.

Hastalar ve Yöntem: Toplam 24 albino Wistar erkek sıçan dört gruba ayrıldı. Phoenix Dactylifera L (PDLG) ve Phoenix Dactylifera L + doksorubisin (PDXG) grupları iki hafta boyunca sadece PDL ile beslendi. Kontrol grubu (CG) ve doksorubisin grubu (DOXG) standart diyetle beslendi. Bu süre zarfında doksorubisin grubuna (DOXG) ve PDXG’ye günde bir kez 5 mg/kg doksorubisin intraperitoneal olarak enjekte edildi.

Bulgular: DOXG’ye doksorubisin uygulanması doku oksidatif stres parametrelerini önemli ölçüde artırdı ve kardiyak biyobelirteç olan troponin-I’nın (TP-I) dolaşıma salınmasına neden oldu. Total glutatyon, süperoksit dismutaz ve katalaz gibi güçlü antioksidanların seviyelerinin ise diğer üç gruba göre önemli ölçüde azalmasına neden oldu. Sadece PDL ile beslenen PDXG’deki hayvanlarda, doksorubisine maruz kalmalarına rağmen, oksidatif stres parametreleri ve TP-I seviyeleri belirgin şekilde azaldı. Ayrıca, DOXG’ye göre, doku antioksidanların aşırı azalması önlendi. DOXG’de nekroz ve kanama gibi histopatolojik hasar bulguları şiddetliydi. Ancak PDXG’deki hayvanlarda PDL ile beslenme kalp doku yapısının bütünlüğünün korunmasında etkili oldu.

Sonuç: PDL, muhtemelen antioksidan özelliklerinden dolayı doksorubisinin kardiyotoksik etkilerini biyokimyasal ve histopatolojik olarak iyileştirebildi.