Betül Banu Karasu1, Hüseyin Ayhan2

1Clinic of Cardiology, Etimesgut Şehit Sait Ertürk State Hospital, Ankara, Türkiye
2 Clinic of Cardiology, International Ankara Hospital, Atılım University Faculty of Medicine, Ankara, Türkiye

Anahtar Kelimeler: Astım; ekokardiyografi; ventriküler fonksiyon; sağ ventriküler disfonksiyon; pulmoner hipertansiyon

Özet

Giriş: Astım, dünya genelindeki insanları etkileyen ve sık görülen bir kronik akciğer hastalığıdır. Pulmoner hipertansiyon ve sağ ventrikül işlev bozukluğuysa astımın ileri evrelerinde görülebilen olası komplikasyonlardır. Ancak, astımın yeni sağ ventrikül parametrelerle ilgili çalışma sayısı oldukça azdır. Bu çalışma, henüz pulmoner hipertansiyon gelişmemiş orta şiddetli astımı olan hastalarda sağ ventrikül işlevlerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır.

Hastalar ve Yöntem: Bu vaka-kontrol çalışmasına, orta şiddetli astımı olan 41 hasta ile 40 sağlıklı birey alınmıştır. Katılımcıların tümüne ayrıntılı iki boyutlu ekokardiyografi uygulanmıştır. Sağ ventrikül işlevi, alışılagelmiş ekokardiyografi parametrelerinin yanı sıra sağ ventrikül izovolumik akselerasyon (IVA) indeksiyle de ölçülmüştür. Doku doppler ekokardiyografiyle ölçülen bir parametre olan sağ ventrikül IVA, izovolumik kasılma sırasındaki en yüksek izovolumik miyokardiyal hızın, bu dalganın başlangıcının en yüksek hızına ulaştığı noktaya kadar geçen zaman aralığına oranı olarak hesaplanmıştır.

Bulgular: Gruplar arasında temel demografik özellikler, laboratuvar bulguları ve sol ventrikül sistolik işlevini ölçen ekokardiyografi parametreleri bakımından anlamlı bir farklılık yoktu (p> 0.05). Astımlı hastalarda, sağ ventrikül izovolumik gevşeme ve sağ ventrikül miyokard performans indeksi daha yüksekken (p= 0.027 ve p<0.001, sırasıyla), sağ ventrikül fraksiyonel alan değişimi, triküspid kapağın anüler planda sistolik yer değiştirmesi (TAPSE) ve sağ ventrikül IVA değerleri daha düşüktü (p<0.001). Sağ ventrikül IVA, astım süresiyle ters orantılı bulundu. TAPSE [β= 0.632, 95% CI= (0.121) - (0.225), p<0.001] ve pulmoner arter sistolik basıncı [β= -0.188, 95% CI= (-0.057) - (-0.003), p= 0.032] sağ ventrikül IVA’nın bağımsız belirleyicileri olarak gösterildi.

Sonuç: Astım, pulmoner hipertansiyon gelişmeden önce bile, sağ ventrikül işlev bozukluğuna yol açabilen önemli bir hastalıktır. Kolayca ölçülen ve yükten bağımsız bir parametre olan sağ ventrikül IVA, astımlı hastalarda, sağ ventrikül kasılma fonksiyonlarındaki ufak bozulmaları bile duyarlıca analiz edebilecek, kullanışlı ve güvenilir bir indeks olabilir. Sağ ventrikül IVA, ayrıca astım süresi ile korelasyon gösterebilmektedir.