Embriyonun Vasküler Gelişimi
Ahmet Çağrı Aykan, Banu Şahi̇n Yıldız
Anahtar Kelimeler: Embriyo, vasküler, gelişim
Özet
Dolaşım sistemi, kalp ve damarlardan oluşan gelişmiş bir sistemdir. Ekstraembriyonik mezodermden köken alan dolaşım sistemi embriyoda fonksiyona başlayan ilk sistemdir. Anjiyoblast formasyonu ve primitif plasental dolaşım intrauterin üçüncü hafta başında başlar. Plastisite, belli yetişkin kök hücrelerin farklı ve çeşitli hücre tiplerine dönebilmesidir. Hematopoietik kök hücreler beyin, kalp kası, iskelet kası ve karaciğer hücrelerine, kemik iliği stromal hücreleri kalp kası ve iskelet kası hücrelerine dönüşebilir. Arteriyel, venöz ya da kapiller olarak damarların tanımlanması remodeling süreciyle yakından ilişkilidir. Arterler Ephrin-B2 ve D114, venler Ephrin-B4 ve neurophilin-2 gibi belirteçler tarafından tanımlanmıştır. Bu genlerin kılavuzluğunda arter ve ven tanımlanması yapılabilir. Damar dallanması bu genler dışında, hemodinami ve kardiyak out-put düzenlenmesi ile oluşan bir fiziksel etkene ihtiyaç duymaktadır. Akım tarafından indüklenen plastisite, damar oluşumu için genetik ve epigenetik faktörler arasında hayati bağdır. Arteriyel venöz farklılaşma hemodinamik kuvvetler tarafından kontrol edilir. Sonuç olarak akım, arteriyel ağacın şekillenmesinde önemli derecede etkilidir ve arteriyel belirteçler olan Ephrin B2 ve Neuropilin 1'in aktivasyonunu regüle eder.