Koroner Arter Bypass Greft Cerrahisi Sonrası Evde Yaşanan Ağrı, Uyku Kalitesi ve Anksiyete
Tuğçe Bozkurt Elmas1
, Rabia Sağlam Aksüt2
1Department of Surgical Nursing, Istanbul University-Cerrahpasa, Institute of Graduate Studies, İstanbul, Türkiye
2Department of Nursing, Fenerbahçe University Faculty of Health Sciences, İstanbul, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Anksiyete; koroner arter bypass greft; ağrı; uyku kalitesi.
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı, koroner arter bypass greft (KABG) ameliyatı olan hastalarda taburculuk sonrası evde yaşanan ağrı ile uyku kalitesi ve anksiyete arasındaki ilişkinin incelenmesidir.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı-ilişki arayıcı tipte yürütülen bu araştırmanın evrenini, Ocak-Temmuz 2021 tarihleri arasında İstanbul’da bulunan bir kamu hastanesinde KABG ameliyatı olan hastalar oluşturmuş, örneklemini ise araştırmaya katılmayı kabul eden 213 hasta oluşturmuştur. Araştırma verilerinin toplanmasında Hasta Tanıtım Formu, Sayısal Ağrı Değerlendirme Ölçeği (SADÖ), Richard-Campbell Uyku Ölçeği (RCUÖ) ve Durumluk-Sürekli Anksiyete Ölçeği (DSAÖ) kullanılmış ve veriler, hastalar eve taburcu edildikten sonraki 7. günde telefon görüşmesi ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, Kolmogorov-Smirnov testi, Spearman korelasyon analizi ve tek değişkenli doğrusal regresyon modeli yapılmıştır.
Bulgular: KABG ameliyatı olan hastaların taburcu edildikten sonraki 7. gününde, SADÖ toplam puan ortalaması 6.45±2.29, RCPUÖ toplam puan ortalaması 35.54±20.12 ve DSAÖ toplam puan ortalaması 51.98±8.53 olduğu belirlenmiştir. Yapılan korelasyon analizinde, hastaların SADÖ ile RCPUÖ puan ortalamaları arasında negatif yönlü ve yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu (r=-0.77; p<0.01), SADÖ ile DSAÖ puan ortalamaları arasında ise pozitif yönlü ve yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu (r=0.73; p<0.01) belirlenmiştir.
Sonuç: Bu araştırmanın sonucunda, hastaların taburculuk sonrası orta-şiddetli düzeyde ağrı yaşadıkları, uyku kalitelerinin düşük ve anksiyete düzeylerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Klinik özelliklere göre, daha önce ameliyat olan veya yoğun bakım ünitesinde kalan hastaların ağrı ve anksiyete düzeylerinin daha yüksek, uyku kalitelerinin ise daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, hastaların ağrı şiddeti arttıkça uyku kalitelerinin azaldığı ve anksiyete düzeylerinin arttığı belirlenmiştir.