Farid Gojayev1, Fatih Yiğit2, Adil Polat1

1Department of Cardiovascular Surgery, Bağcılar Training and Research Hospital, İstanbul, Türkiye
2Department of Cardiovascular Surgery, Koşuyolu Training and Research Hospital, İstanbul, Türkiye

Anahtar Kelimeler: Venöz hastalık; venöz reflü; venöz şiddet skoru.

Özet

Amaç: Büyük safen ven tedavisinde konvansiyonel cerrahi son yıllarda daha az uygulanmasına rağmen kliniğimiz bu yöntemi tamamen terk etmemiştir. Bu çalışmanın amacı, beş yıl önce venöz yetmezlik nedeniyle konvansiyonel cerrahi (KC) ve radyofrekans ablasyon(RFA) ile tedavi edilen hastaların nüks ve semptomlarını değerlendirmektir.

Gereç ve Yöntem: Kliniğimizde beş yıl önce (hepsi aynı yıl içinde) varis tedavisi görmüş hastaların sonuçları üzerinde retrospektif bir çalışma yapıldı. Klinik sınıf C2 ila C6 CEAP (Klinik, Etiyolojik, Anatomik, Patofizyolojik) ve büyük safen ven çapı 5.5 mm'den büyük, reflü derecesi en az 0.5 saniye olan 20 yaş ve üstü hastalar tedavi endikasyonu almışlardır. Toplam 121 hasta cerrahi ile tedavi edilirken 112 hasta ablasyon ile tedavi edildi. Hastalara uygulanacak yöntem önceden planlama olmadan rastgele yapılmıştır. Yaşam kalitesi ve nüks oranı ameliyat öncesinde ve ameliyattan sonraki bir aylık ve beş yıllık aralıklarla VCSS (venöz klinik şiddet skoru) kullanılarak değerlendirildi.

Bulgular: 2017 yılında 233 hasta venöz yetmezlik nedeniyle RFA ve KC yöntemleri ile tedavi edildi (n=112, n=121). Klinik takip ve muayeneler ameliyat sonrası 1. hafta, 1. ay ve 5. yılda yapıldı. İki grup karşılaştırıldığında, beş yıl sonra klinik nüks açısından RFA'nın KC'ye göre daha düşük olmadığı görüldü. Ancak nüks açısından durum KC'de %16,36 (n=9) iken RFA'da %46,80 (n=22) idi. Nüks, operasyon tekniği ile anlamlı derecede ilişkili bulunmuştur (p<0.006). Ayrıca, nüks oranı ana prosedur ile eş zamanlı olarak venöz pake eksizyonu yapılan hastalarda (%90.84, n=139) yapılmayanlara göre (%9.15, n=14; p<0.05) anlamlı olarak daha yüksekti.

Sonuç: Venöz yetmezlik tedavisinde geleneksel cerrahi stripping yönteminin rekürrens oranı düşük kaldığı sürece bu yöntem değerli olmaya devam edecektir. Kliniğimizde ablasyon yöntemleri etkili olsa da geleneksel cerrahiyi terk etmedik. Geleneksel cerrahi, yıllar sonra yeniden ameliyat riskini büyük ölçüde azalttığından, prosedur için endike olan hastalara alternatif bir seçenek olarak önerilmelidir.