Hasan Erdem, Kamil Çakalağaoğlu, Emre Selçuk, Gökhan Keski̇n, Özge Altaş, Cengiz Köksal

Anahtar Kelimeler: Miyokardiyal reperfüzyon hasarı, fibrin fragmanı D, trombin

Özet

Giriş: Miyokardiyal İskemi-Reperfüzyon (I-R) hasarı kalp cerrahisi sonrası birçok kardiyovasküler duruma neden olmaktadır. I-R'nin patogenezi oldukça karışık bir süreç olup, birçok sistemik ve lokal proinflamatuvar yolağın uyarılmasını ve düzenlenmesini içerir. İskemik miyokardiyuma tekrar sağlanan kan akımı paradoksal olarak reperfüzyonun faydalı etkilerini azaltabilir. Bu çalışmanın amacı miyokardiyal hasarın birer göstergesi olarak, I-R'de kreatin kinaz MB (CK-MB) ve troponin I (cTnI) ile D-dimer seviyeleri arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktr. Hastalar ve Yöntem: Çalışmamız prospektif olarak tasarlanmış ve 50 ardışık CABG hastası çalışmaya dahil edilmiştir. Ameliyat öncesi ve sonrası kan örnekleri çalışma protokolüne uygun olarak alınmış ve CK-MB, cTnI ve D-dimer değerleri ölçülmüştür. Bulgular: CK-MB, cTnI ve D-dimer değerlerinin postoperatif dönemde anlamlı olarak yükseldiği tespit edildi. D-dimer seviyeleri ameliyat sonrası ilk zirve değerine 1. saatte, ikinci zirve değerine ise 12. saatte ulaştı. Ancak CK-MB ve cTnI ise zirve değerlerine sırası ile 6. ve 12. saatlerinde ulaştı. Sonuç: Reperfüzyon sırasında oluşan trombinin bir göstergesi olan D-dimer seviyeleri, ameliyat sonrası dönemde miyokardiyal hasarın göstergesi olarak kabul edilen diğer iki belirteçe paralel olarak yükselmiştir. Başka bir deyiş ile D-dimer I-R aracılı miyokardiyal hasarın bir göstergesi olarak değerlendirilebilir.