Sol Subklavian Arter Revaskülerizasyonu Yapılan ve Yapılmayan TEVAR Sonrası Klinik Sonuçlar ve Yaşam Kalitesi
Mehmet Şengör1
, Mustafa Akbulut2, Serpil Taş2, Mesut Şişmanoğlu2
1Department of Cardiovascular Surgery, Bezmialem University Faculty of Medicine, İstanbul, Türkiye
2Department of Cardiovascular Surgery, Koşuyolu Yüksek İhtisas Training and Research Hospital, İstanbul, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Yaşam kalitesi; subklavian arter; torasik aort.
Özet
Amaç: Bu çalışmada, isthimaru zone 2 endovasküler aortik onarım yapılan hastalarda, sol subklaviyan arter revaskülarizasyonu yapılıp yapılmasının klinik sonuçlara ve yaşam kalitesine etkisi araştırılmaktadır.
Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya 2014-2018 yılları arasında torasik endovasküler onarım (TEVAR) sonrası sol subklaviyan arteri kapatılan 48 hasta dahil edildi. Bu hastaların 21’inde sol subklaviyan arter revaskülarize edildi (revaskülarizasyon grubu), geri kalan 27 hastaya revaskülarizasyon yapılmadı (revaskülarizasyon yapılmayan grup). Çalışma tek merkezli retrospektif olarak planlandı. Veriler hastaların dosyalarından alındı. Yaşam kalitesini değerlendirmek için kısa form-36 (SF-36) kullanıldı.
Bulgular: Sol subklaviyan arter revaskülarizasyonu yapılan ve yapılmayan gruplar arasında 30 günlük parapleji (%4.8 karşı %0.0, p=0.449), 4 yıllık serebrovasküler olay (%0.0 karşı %3.8 p=0.998), üst ekstremite iskemisi, (%9.6 karşı %0.0, p=0.207), ölüm (%28.6 karşı %25.9, p=0.887), endoleak oranı (%23.8 karşı %29.6, p=0.896), ve yoğun bakım kalış süresi (2.3±2.1 gün karşı 2.1±1.8 gün, p=0.645) bakımından fark yoktu. Yaşam kalitesi açısından sol subklaviyan arter revaskülarize edilmeyen grupta sadece fiziksel fonksiyon biraz daha iyiydi (90.7±26.7 karşı 82.3±14.9, p=0.032).
Sonuç: Sol subklavian arter revaskülarizasyonu yapılan TEVAR hastaları ile revaskülarizasyon yapılmayan hastalar arasında nörolojik sonuçlar, üst ekstremite iskemisi, yaşam kalitesi ve mortalite açısından anlamlı farklılık saptanmamıştır.