Açık Kalp Cerrahisinde “Hasta Öğrenim Gereksinimleri Ölçeği” Kullanılarak Yapılan Hasta Eğitiminin Hasta Kaygı Düzeyi Üzerine Etkisi
Tülin Yıldız, Arzu Malak, Sonay Baltacı Göktaş, Yücel Özen
Anahtar Kelimeler: Hasta eğitimi, hasta öğrenim gereksinimleri ölçeği, kalp cerrahisi, kaygı düzeyi
Özet
Giriş: Bu çalışmanın amacı kalp cerrahisi geçirecek hastalara ameliyat öncesi "Hasta Öğrenim Gereksinimleri Ölçeği" kullanılarak, bireylerin ihtiyaçlarına göre yapılan bilgilendirmenin ameliyat sonrası anksiyete üzerine herhangi bir etkisinin olup olmadığını araştırmaktır. Hastalar ve Yöntem: Çalışmaya kalp cerrahisi kliniğinde açık kalp ameliyatı planlanan, hastaneye yatışı yapılan ve çalışmaya katılmaya gönüllü olan hastalar (n= 114) dahil edildi. Araştırmacılar tarafından geliştirilen demografik veri formu, State-Trait Anxiety Inventory (STAI) ve Hasta Öğrenim Gereksinimleri Ölçeği formları ameliyat öncesi ve ameliyatın 3. günü hastalar ile yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak dolduruldu. Ameliyat öncesi yatışı sırasında öncelikle Durumluluk-Sürekli Anksiyete Envanteri, daha sonra Hasta Öğrenim Gereksinimleri Ölçeği uygulandı. Hasta Öğrenim Gereksinimleri Ölçeği sonuçlarına göre hastalar yatışından itibaren bilgilendirildi. Ameliyatın üçüncü günü hastalara STAI tekrar uygulandı. Çalışma verileri tanımlayıcı istatistiksel metotlar (frekans, yüzde, ortalama, standart sapma) ile özetlendi. Normal dağılımın incelenmesi için Kolmogorov-Smirnov dağılım testi, normal dağılım gösteren parametrelerin iki grup için karşılaştırmalarında eşlenik örnekler (Paired samples) t testi, normal dağılım göstermeyen parametrelerin grup içi karşılaştırmalarında ise Wilcoxon işaret testi kullanıldı. Parametrelerin gruplar arası karşılaştırmalarında Mann-Whitney U test kullanıldı. Sonuçlar %95 güven aralığında, p< 0.05 anlamlılık düzeyinde ve p< 0.01 ileri anlamlılık düzeyinde değerlendirildi. Bulgular: Hastaların eğitim öncesi durumluluk kaygı (state anxiety) düzeyine göre eğitim sonrası durumluluk kaygı düzeyinde meydana gelen düşüş (t= 2.003; p= 0.050) ile, eğitim öncesi sürekli kaygı (trait anxiety) düzeyine göre eğitim sonrası sürekli kaygı düzeyinde meydana gelen düşüş istatistiksel olarak anlamlı bulundu (t= 2.984; p= 0.004). Sonuç: Bu çalışmada elde edilen bulgular, hastaların ameliyat öncesi Hasta Öğrenim Gereksinimleri Ölçeği kullanılarak bireylerin ihtiyaçlarına göre yapılan bilgilendirmenin bireylerin anksiyetesini azalttığını göstermiştir.