Ahmet Seyfeddin Gürbüz, Yakup Alsancak, Semi Öztürk, Süleyman Çağan Efe, Ali Yaman, Cevat Kırma

Anahtar Kelimeler: Endokan, koroner kollateral dolaşım, anjiyogenez, koroner arter hastalığı

Özet

Giriş: Bir dermatan sülfat proteoglikan olan endokan, vasküler endotelyum tarafından sentezlenir ve salgılanır ayrıca vasküler hastalıkların, organ-spesifik inflamasyon ve anjiyogenezin patogenezinde rol oynar. Çalışmamızda, stabil angina pektorisli hastalarda serum endokan düzeyiyle koroner kollateral dolaşım (KKD) gelişimi arasındaki ilişkiyi araştırmayı amaçladık. Hastalar ve Yöntem: Çalışmamıza en az bir kronik total tıkanıklığı olan stabil angina hastaları (n= 44) ve normal koroner arteri olan kontrol grubu (n= 29) dahil edildi. Kollateral derecesi, Rentrop ve Cohen sınıflandırmasına göre değerlendirildi. Evre 0-1 kollateral doluşa sahip olan hastalar zayıf gelişmiş KKD grubuna (n= 19) , evre 2-3 kollateral doluşa sahip olan hastalar iyi gelişmiş KKD grubuna (n= 29) dahil edildi. Bulgular: İyi gelişmiş KKD grubunda, zayıf gelişmiş KKD grubuna ve kontrol grubuna göre endokan düzeyleri anlamlı olarak yüksek bulundu (p< 0.001). Zayıf gelişmiş KKD olan hastalarda endokan düzeyi kontrol grubuna göre daha yüksektir. Endokan düzeyi, regresyon analizinde iyi gelişmiş KKD için tek bağımsız öngördürücü idi (OR 1.002, 95% güven aralığı (GA) 1.001-1.005; p= 0.001). İyi gelişmiş KKD öngörmede endokan düzeyi optimal kestirim değeri ≥ 1773, 9 ng/L olarak bulundu. Endokan düzeyi ≥ 1773.9 ng/L olması halinde iyi gelişmiş kollateral varlığını %84 duyarlılık ve %63 özgüllükle öngörmekteydi (AUC: 0.749, 95% GA: 0.654-0.849, p< 0.001). Sonuç: Koroner kronik total oklüzyonu olan hastalarda KKD artmış endokan düzeyi ile ilişkilidir. KKD gelişiminde endokanın önemli rolü olabilir.