Kardiyak Sendrom X Tanılı Hastalarda Artmış Ventriküler Aktivasyon Zamanı
Macit Kalçık
, Emrah Bayam, Ahmet Güner, Mahmut Yesi̇n, Mücahit Yeti̇m, Tolga Doğan, Lütfü Bekar, Oğuzhan Çeli̇k, Yusuf Karaveli̇oğlu
Özet
Giriş: Kardiyak sendrom X (KSX) noninvaziv stres testlerinde tespit edilebilen iskemi olmasına rağmen koroner anjiyografide koroner arter stenozu bulgularının olmadığı tipik anjina olarak tanımlanmaktadır. Bozulmuş koroner mikrosirkülasyon, inflamasyon ve endotel disfonksiyonu KSX için kabul edilmiş etyolojik faktörlerdir. Ventriküler aktivasyon zamanının (VAZ) miyokardiyal iskemi durumunda Purkinje liflerinde ve miyositlerdeki iletim yavaşlamasına bağlı olarak uzadığı bildirilmiştir. Bu çalışmada, KSX hastalarında aralarında VAZ'ın da bulunduğu elektrokardiyografik parametrelerin araştırılması amaçlanmıştır. Hastalar ve Yöntem: Çalışmaya KSX tanısı alan 120 hasta (ortalama yaş: 54.7 ± 8.6 yıl , erkek: 53) ile iskemisi olmayan 130 sağlıklı kontrol (ortalama yaş: 53.3 ± 8.9 yıl , erkek: 66) dahil edildi. Tüm hastalar elektrokardiyografi ve transtorasik ekokardiyografi ile değerlendirildi. VAZ elektrokardiyografide QRS kompleksinin başlangıcından R veya R' dalgasının zirvesine kadar geçen zaman aralığı olarak tanımlandı. Bulgular: KSX hastaları ile kontrol grubu arasında demografik, laboratuvar ve ekokardiyografik parametreler açısından anlamlı bir fark izlenmedi. Elektrokardiyografik parametreler karşılaştırıldığında gruplar arasında kalp hızı, P dalga süresi, PR aralığı, QT ve düzeltilmiş QT aralığı açısından anlamlı fark yok iken, QRS süresi (95.1 ± 13.8 ve 90.4 ± 12.7 msn, p= 0.006) ve VAZ (34.8 ± 5.7 ve 29.2 ± 5.6 msn, p< 0.001) KSX grubunda anlamlı olarak daha uzun olarak tespit edildi. Sonuç: Bu çalışmada KSX hastalarında QRS süresi ve VAZ'ın anlamlı olarak uzadığı gösterilmiştir. Bu uzama KSX hastalarındaki bozulmuş mikrovasküler perfüzyon ve iskemiye bağlı iletim yavaşlamasına bağlı gelişmiş olabilir.